บทที่ ๑
ประวัติเเละความสำคัญของพระพุทธศาสนา
ประวัติเเละความสำคัญของพระพุทธศาสนา
ประวัติเเละความสำคัญของพระพุทธศาสนา
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ (ใช้แผนก้างปลา)
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รหัส ส ๒๑๑๐๑
ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนาเวลา ๕ ชม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ เรื่อง การสังคายนา เวลา ๑ ชม.
ใช้สอนวันที่ .........เดือน..............................พ.ศ. .................. ชั่วโมงที่.................
..............................................................................................................................................
มาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ตัวชี้วัด
ส ๑.๑ ม.๑/๑. อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือส ศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศไทย
ส ๑.๑ ม. ๑/ ๒. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่มีต่อสภาพ แวดล้อมในสังคมไทยรวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว
สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนาได้ก่อกำเนิดขึ้นในประเทศอินเดีย เมื่อประมาณ ๒,๕๐๐ กว่าปีมาแล้วโดยหลังจากการสังคายนาครั้งที่ ๓ พระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งเป็นองค์อุปถัมภ์ก็ได้ทรงส่งคณะธรรมทูตเดินทางไปเผยแผ่ศาสนายังดินแดนต่างๆ รวมทั้งดินแดนสุวรรณภูมิด้วย นับจากนั้นมาชาวไทยส่วนใหญ่ก็ได้ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจนถึงปัจจุบันดังนั้น จึงเป็นการสมควรยิ่งที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยควรจะได้ศึกษาประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา เพื่อจะได้ตระหนักถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีความสำคัญต่อสังคมไทยมาอย่างยาวนาน
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ ความเข้าใจ (K)
๑. นักเรียนสามารถระบุเหตุเเละผลของการสังคายนาพระธรรมวินัยได้ถูกต้อง
๒. นักเรียนสามารถวิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้นในการสังคายนาเเต่ละครั้งได้อย่างสมเหตุสมผล
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
๑. นักเรียนมีทักษะกระบวนการในการนำเสนอข้อมูลที่ได้จากการเรียนรู้โดยวิธีการต่างๆ(ก้างปลาหรือมายด์เเมพ)
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
๑. นักเรียนเห็นความสำคัญของการสังคยานาพระธรรมวินัยที่มีผลต่อพระพุทธศาสนา
ชิ้นงาน / ภาระงาน
๑. ให้นักเรียนทำก้างปลา ข้อมูลหรือมายแมพข้อมูลเรื่องสังคายนา
๒. นักเรียนออกมานำเสนอข้อมูลผลงานของนักเรียนหน้าชั้นเรียน
สาระการเรียนรู้
๑.การสังคยานา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
๒. ซื่อสัตย์สุจริต
๓. มีวินัย
๘. มีจิตสาธารณะ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
๑. มีความสามารถในการสื่อสาร
๒. มีความสามารถในการคิด
๓. มีความสามารถในการแก้ปัญหา
กิจกรรมการเรียนรู้
ขั้นนำเข้าสู่เนื้อหา
๑. นักเรียนดูวีดีโอเกี่ยวกับการทำสังคยานา
๒.ครูสอบถามนักเรียนว่าเคยได้เรียนรู้เรื่องการทำสังคยานามาก่อนหรือไม่ ถ้าไม่มีการสังคยานาพระธรรมวินัยจะเกิดอะไรขึ้นกับพระพุทธศาสนา ประเทศไทย แล้วตัวเรา ให้นักเรียนเเสดงความคิดเห็น
ขั้นสอน
๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ ละประมาณ ๖ – ๗ คน ทำก้างปลาหรือมายด์แมพ เรื่องการทำสังคายนาในประเด็นต่อไปนี้
๓.๑ เหตุของการทำสังคายนาแต่ละครั้ง
๓.๒ ระยะเวลาและสถานที่การทำสังคายนาแต่ละครั้ง
๓.๓ ผลที่เกิดตามมาจากการสังคายนาแต่ละครั้ง
๔. นักเรียนออกมานำเสนอผลงานของตนเอง หน้าชั้นเรียน
๕. ครูนำนักเรียนเข้าสู่การวิเคราะห์ปัญหาโดยใช้ประเด็นคำถามว่า
๕.๑ ถ้าพระสุภัททะไม่กล่าวจาบจ้วงพระธรรมวินัยจะมีการสังคยานาครั้งที่ ๑ หรือไม่เพราะเหตุใด ให้นักเรียนเเสดงความคิดเห็นโดยการสุ่ม ครูนำเสนอความคิดเห็นที่ยังไม่สมบูรณ์หรือไม่สมเหตุสมผล
เเนวคำตอบ
๕.๑.๑ ไม่เกิดการทำสังคยานาครั้งที่ ๑ โดยมีพระสุภัททะเป็นต้นเหตุ
๕.๑.๒ อาจจะเกิดการทำสังคยานาครั้งที่ ๑ หลังจากนั้นก็ได้เนื่องจากความเห็นต่างของมนุษย์ ที่มีเสรีภาพในการคิด
๕.๑.๓ อาจจะเกิดการทำสังคยานาครั้งที่ ๑ ขึ้นจากการประพฤติตนที่ไม่เหมาะสมของพระสงฆ์ตามหลักพระธรรมวินัยหรือความเข้าใจคาดเคลื่อนเป็นอื่น
๕.๒ ถ้าไม่มีการสังคยานาครั้งที่ ๓ ประเทศไทยจะมีศาสนาอะไรเป็นศาสนาประจำชาติ เพราะเหตุใด
เเนวคำตอบ
๕.๒.๑ ศาสนาฮินดู เพราะประเทศไทยค้าขายกับพ่อค้าชาวอินเดีย มีความเชื่อจากพราหมณ์
๕.๒.๒ มีการนับถือหลากหลายศาสนา เพราะมนุษย์มีสิทธิเสรีภาพในการนับถือศาสนา
๕.๒.๓ เป็นความเชื่อดั่งเดิมตามชนเผ่า เช่น ผีสาง เทวดา
ขั้นสรุป
๖. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเนื้อหาโดยครูตั้งประเด็นเหตุการณ์ในการสังคยานาเเต่ละครั้ง นักเรียนสรุปผลที่เกิดขึ้นจากเหตุการณ์นั้นๆ
๗. นักเรียนเเละครูร่วมกันบอกสถานที่ บุคคล ในการทำสังคยานาเเต่ละครั้ง พอสังเขป
สื่อ / แหล่งการเรียนรู้
๑. วีดีโอเรื่องการทำสังคยานา
๒. ก้างปลาหรือมายด์เเมพ
รูปภาพในการทำกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒ (ใช้เกมเป็นสื่อในการสอน)
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รหัส ส ๒๑๑๐๑
ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ ๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ สังคายนา เวลา ๒ ชม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒ เรื่อง การสังคายนา เวลา ๑ ชม.
ใช้สอนวันที่ .........เดือน..............................พ.ศ. .................. ชั่วโมงที่.................
มาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ตัวชี้วัด
ส ๑.๑ ม.๑/๑. อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือส ศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศไทย
ส ๑.๑ ม. ๑/ ๒. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่มีต่อสภาพ แวดล้อมในสังคมไทยรวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว
สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนาได้ก่อกำเนิดขึ้นในประเทศอินเดีย เมื่อประมาณ ๒,๕๐๐ กว่าปีมาแล้วโดยหลังจากการสังคายนาครั้งที่ ๓ พระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งเป็นองค์อุปถัมภ์ก็ได้ทรงส่งคณะธรรมทูตเดินทางไปเผยแผ่ศาสนายังดินแดนต่างๆ รวมทั้งดินแดนสุวรรณภูมิด้วย นับจากนั้นมาชาวไทยส่วนใหญ่ก็ได้ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจนถึงปัจจุบันดังนั้น
จึงเป็นการสมควรยิ่งที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยควรจะได้ศึกษาประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา เพื่อจะได้ตระหนักถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีความสำคัญต่อสังคมไทยมาอย่างยาวนาน
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ ความเข้าใจ (K)
๑. นักเรียนสามารถตอบคำถามเรื่องการทำสังคยานาได้ถูกต้องโดยใช้เกม
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
๑. นักเรียนมีความกระตือรือร้นในการตอบคำถามและร่วมมือในการทำกิจกรรมด้วยความตั้งใจ
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
๑. นักเรียนให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมด้วยความตั้งใจ
ชิ้นงาน / ภาระงาน
๑. ให้นักเรียนทำกิจกรรมด้วยเกม
สาระการเรียนรู้
๑.การสังคยานา
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
๒. ซื่อสัตย์สุจริต
๓. มีวินัย
๘. มีจิตสาธารณะ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
๑. มีความสามารถในการสื่อสาร
๒. มีความสามารถในการแก้ปัญหา
กิจกรรมการเรียนรู้
ขั้นนำเข้าสู่เนื้อหา
๑. ครูบอกกฎกติกาในการทำกิจกกรมการเรียนรู้ด้วยเกมให้เเก่นักเรียนได้รับทราบ
๒.ครูบอกวิธีการเล่นเเละการเเข่งขัน
ขั้นสอน
๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ ออกเป็น ๓ กลุ่มหรือมากกว่านั้น พร้อมตั้งชื่อกลุ่มตามที่กลุ่มตกลงกัน
๔.ครูแจกอุปกรณ์การเล่น คือ บัตรสี ให้เเก่นักเรียนเเต่ละกลุ่ม ไว้เพื่อใช้เป็นคำตอบ
๔.๑ บัตรสี ใช้สำหรับเเสดงคำตอบ
๔.๒ ตารางคำตอบบิงโก
๕. ครูขึ้นคำถามบนกระดานหรือโปรเจกเตอร์ให้นักเรียนหาคำตอบข้อละไม่เกิน ๑ นาที
๖. กลุ่มที่บิงโกก่อนคือผู้ชนะบิงโก เป็นลำดับที่ ๑ ,๒ , ๓
๗. กลุ่มที่ตอบคำถามถูกมากที่สุดคือผู้ชนะลำลับที่๑ ,๒ , ๓
ขั้นสรุป
๘. นักเรียนสรุปความรู้ที่ได้รับวันนี้คนละ ๑ ประเด็น
รูปภาพในการทำกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓ (ระดมสมอง)
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รหัส ส ๒๑๑๐๑ ชั้น ม.๑
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา เวลา ๕ ชม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓ เรื่อง การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ไทย เวลา ๑ ชม
ใช้สอนวันที่ .........เดือน..............................พ.ศ. .................. ชั่วโมงที่.................
มาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ตัวชี้วัด
ส ๑.๑ ม.๑/๑. อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือส ศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศไทย
ส ๑.๑ ม. ๑/ ๒. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่มีต่อสภาพ แวดล้อมในสังคมไทยรวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว
สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนาได้ก่อกำเนิดขึ้นในประเทศอินเดีย เมื่อประมาณ ๒,๕๐๐ กว่าปีมาแล้วโดยหลังจากการสังคายนาครั้งที่ ๓ พระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งเป็นองค์อุปถัมภ์ก็ได้ทรงส่งคณะธรรมทูตเดินทางไปเผยแผ่ศาสนายังดินแดนต่างๆ รวมทั้งดินแดนสุวรรณภูมิด้วย นับจากนั้นมาชาวไทยส่วนใหญ่ก็ได้ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจนถึงปัจจุบันดังนั้น จึงเป็นการสมควรยิ่งที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยควรจะได้ศึกษาประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา เพื่อ จะได้ตระหนักถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีความสำคัญต่อสังคมไทยมาอย่างยาวนาน
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ ความเข้าใจ (K)
๑. นักเรียนสามารถอธิบายเรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยได้ถูกต้อง
๒. นักเรียนสามารถวิเคราะห์เหตุการณ์การเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยได้อย่างมีเหตุผล
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
๑. นักเรียนมีทักษะกระบวนการระดมสมองเพื่อค้นหาข้อมูลการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยได้อย่างเป็นระบบ
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
๑. นักเรียนให้ความร่วมมือในการระดมสมองเพื่อหาข้อมูลการเผยเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยด้วยความเต็มใจ
ชิ้นงาน / ภาระงาน
๑. ให้นักเรียนระดมสมองด้วยกิจกรรมเรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยด้วยกิจกรรมมายด์เเมพ
สาระการเรียนรู้
๑.การเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทย
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
๒. ซื่อสัตย์สุจริต
๓. มีวินัย
๘. มีจิตสาธารณะ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
๑. มีความสามารถในการสื่อสาร
๒. มีความสามารถในการแก้ปัญหา
๓. ความสามารถในการคิดวิเคราะห์
กิจกรรมการเรียนรู้
ขั้นนำเข้าสู่เนื้อหา
๑. ครูทบทวนความรู้เดิมของนักเรียนและบอกจุดประสงค์การเรียนรู้ในชั่วโมงนี้
ขั้นสอน
๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ ออกเป็น ๓ กลุ่มหรือมากกว่านั้น พร้อมตั้งชื่อกลุ่มตามที่กลุ่มตกลงกัน
๓.ครูให้ความรู้เเก่นักเรียนโดยนำเสนอในรูปแบบเพาเวอร์พ้อยเรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทย
๔. ครูเเจกอุปกรณ์เพื่อทำกิจกรรมระดมสมองให้เก่นักเรียนเเต่ละกลุ่มดังนี้
๔.๑ กระดาษหน้าขาวหลังเทาแผ่นใหญ่
๔.๒ ปากกาเมจิกสีคละกลุ่มละ ๕ เเท่ง
๔.๓ ใบความรู้เกี่ยวกับเรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทย
๕. นักเรียนอภิปรายผลงานกลุ่มของตนเองหน้าชั้นเรียน
๖. ครูเสริมความรู้ให้เเก่นักเรียนในประเด็นที่เห็นว่าเป็นประโยชน์เเละยังไม่ครบถ้วนสมบูรณ์
๗. ครูและนักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยในประเด็นดังต่อไปนี้
๗.๑ ถ้าไม่มีการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยจะมีผลอย่างไร เพราะเหตุใด
แนวคำตอบ
๗.๑.๑ ประเทศไทยอาจจะไม่มีศาสนาประจำชาติคือศาสนาพุทธ เพราะว่าชาวไทยไม่ได้รับรู้เกี่ยวกับศาสนาพุทธ
๗.๑.๒ ประเทศไทยอาจจะนับถือศาสนาอื่นเเทนศาสนาพุทธ โดยเฉพาะ ศาสนาพราหมณ์ - ฮินดู เนื่องจากชาวไทยจะได้รับอิทธิพลทางด้านวัฒนธรรมจากพ่อค้าชาวอินเดียซึ่งได้นำเอาศาสนาของตนเองมาเผยเเผ่ในประเทศไทย
๗.๒ นักเรียนคิดว่าอิทธิพลของศาสนาพุทธที่เรานับถือมีผลอย่างไรต่อวิถีชีวิตประจำวันของนักเรียนเพราะเหตุใด
แนวคำตอบ
๗.๒.๑ อิทธิพลของศาสนาพุทธมีผลต่อวิถีชีวิตของชาวไทย ตั้งแต่เกิด จนถึงตาย เนื่องจากวิถีชีวิตของชาวจะมีความเชื่อและพิธีกรรมทางศาสนาพุทธเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น งานศพ งานแต่ง เป็นต้น
๗.๒.๒ อิทธิพลของศาสนาพุทธมีผลต่อวิถีชีวิตของนักเรียน เช่น การคบเพื่อน การเข้าวัดทำบุญ ฟังธรรม หรือแม้กระทั่งการศึกษา
ขั้นสรุป
๘. นักเรียนสรุปความรู้เกี่ยวกับเรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศษสนาเข้าสู่ประเทศไทย เช่น ประเทศไทยได้อิทธิพลพระพุทธศาสนาจากการสังคยานาพระธรรมวินัยครั้งที่ ๓ เป็นต้น
รูปในการทำกิจกรรม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๔ (แลกเปลี่ยนเรียนรู้)
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รหัส ส ๒๑๑๐๑ ชั้น ม.๑
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา เวลา ๕ ชม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๔ เรื่อง ความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทยเวลา ๑ ชม
ใช้สอนวันที่ .........เดือน..............................พ.ศ. .................. ชั่วโมงที่.................
............................................................................................................................
มาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ตัวชี้วัด
ส ๑.๑ ม.๑/๑. อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือส ศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศไทย
ส ๑.๑ ม. ๑/ ๒. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่มีต่อสภาพ แวดล้อมในสังคมไทยรวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว
สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนาได้ก่อกำเนิดขึ้นในประเทศอินเดีย เมื่อประมาณ ๒,๕๐๐ กว่าปีมาแล้วโดยหลังจากการสังคายนาครั้งที่ ๓ พระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งเป็นองค์อุปถัมภ์ก็ได้ทรงส่งคณะธรรมทูตเดินทางไปเผยแผ่ศาสนายังดินแดนต่างๆ รวมทั้งดินแดนสุวรรณภูมิด้วย นับจากนั้นมาชาวไทยส่วนใหญ่ก็ได้ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจนถึงปัจจุบันดังนั้น
จึงเป็นการสมควรยิ่งที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยควรจะได้ศึกษาประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา เพื่อ จะได้ตระหนักถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีความสำคัญต่อสังคมไทยมาอย่างยาวนาน
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ ความเข้าใจ (K)
๑. นักเรียนสามารถอธิบายเรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทยได้
๒. นักเรียนสามารถวิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทยจนนำไปสู่การประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
๑. นักเรียนมีทักษะกระบวนการในการเเสวงหาความรู้โดยการเเลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทยกับเพื่อน
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
๑. นักเรียนเห็นความสำคัญในการเเลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทย
ชิ้นงาน / ภาระงาน
๑. นักเรียนแแสวงหาความรู้โดยการเเลกเปลี่ยนเรียนรู้ในเรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทย
สาระการเรียนรู้
๑ ความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย
๒. พระพุทธศาสนากับการพัฒนาตนเเละครอบครัว
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
๒. ซื่อสัตย์สุจริต
๓. มีวินัย
๘. มีจิตสาธารณะ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
๑. มีความสามารถในการสื่อสาร
๒. มีความสามารถในการแก้ปัญหา
๓. ความสามารถในการคิดวิเคราะห์
กิจกรรมการเรียนรู้
ขั้นนำเข้าสู่เนื้อหา
๑. ครูทบทวนความรู้เดิมของนักเรียนและบอกจุดประสงค์การเรียนรู้ในชั่วโมงนี้
ขั้นสอน
๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ ออกเป็น ๕ กลุ่ม กลุ่มละ ๕ คน หรือมากกว่านั้นพร้อมจับฉลากเลือกหัวข้อ
๓. ครูเเจกใบความรู้ให้กับนักเรียนเเต่ละกลุ่มในหัวข้อดังต่อไปนี้
๓.๑ พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติไทย
๓.๒ พระพุทธศาสนาเป็นสถาบันหลักของสังคมไทย
๓.๓พระพุทธศาสนาเป้นสภาพเเวดล้อมที่กว้างขวางและคลอบคลุมสังคมไทย
๓.๔ พระพุทธศาสนากับการพัฒนาตน
๓.๕ พระพุทธศาสนากับการพัฒนาครอบครัว
๔. นักเรียนศึกษาหาความรู้จากใบความรู้ของกลุ่มตนเองโดยให้อ่านให้เพื่อนในกลุ่มฟังสลับกันไปจนครบทุกคนให้เพื่อนในกลุ่มเเลกเปลี่ยนเรียนรู้กันภายในกลุ่มของตนเองก่อน
๕. นักเรียนเเลกเปลี่ยนเรียนรู้จากลุ่มอื่นๆนอกเหนือจากประเด็นของตนเองจนครบทั้ง ๕ ประเด็นที่ได้กำหนดไว้
๖. ครูเเละนักเรียนร่วมกันอภิปรายในเเต่ละประเด็นจนครบทั้ง ๕ ประเด็น
๗. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนา ในประเด็นดังต่อไปนี้
๗.๑ เพราะเหตุใดพระพุทธศาสนาถึงสำคัญต่อสังคมไทย
แนวคำตอบ
๗.๑.๑ เพราะเป็นศาสนาประจำชาติ
๗.๑.๒ เพราะเป็นสถาบันหลักของสังคมไทย
๗.๑.๓ เพราะเป็นสภาพเเวดล้อมที่กว้างขวางของสังคมไทย
๗.๑.๔ เพราะพุทธศาสนามีหลักธรรมช่วยพัฒนาตนเอง
๗.๑ .๕ เพราะพระพุทธศาสนามีหลักธรรมช่วยพัฒนาสถาบันครอบครัว
ขั้นสรุป
๘. นักเรียนสรุปความรู้เกี่ยวกับเรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย ในด้านต่าง ๆ
รูปภาพในกิจกรรมเเลกเปลี่ยนเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๕ (บทบาทสมมติ)
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รหัส ส ๒๑๑๐๑ ชั้น ม.๑
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา เวลา ๕ ชม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๔ เรื่อง พระพุทธศาสนากับการพัฒนาตนเเละครอบครัว เวลา ๑ ชม
ใช้สอนวันที่ .........เดือน..............................พ.ศ. .................. ชั่วโมงที่.................
............................................................................................................................
มาตรฐานการเรียนรู้
สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติตามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
ตัวชี้วัด
ส ๑.๑ ม.๑/๑. อธิบายการเผยแผ่พระพุทธศาสนาหรือส ศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศไทย
ส ๑.๑ ม. ๑/ ๒. วิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่มีต่อสภาพ แวดล้อมในสังคมไทยรวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว
สาระสำคัญ
พระพุทธศาสนาได้ก่อกำเนิดขึ้นในประเทศอินเดีย เมื่อประมาณ ๒,๕๐๐ กว่าปีมาแล้วโดยหลังจากการสังคายนาครั้งที่ ๓ พระเจ้าอโศกมหาราช ซึ่งเป็นองค์อุปถัมภ์ก็ได้ทรงส่งคณะธรรมทูตเดินทางไปเผยแผ่ศาสนายังดินแดนต่างๆ รวมทั้งดินแดนสุวรรณภูมิด้วย นับจากนั้นมาชาวไทยส่วนใหญ่ก็ได้ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตจนถึงปัจจุบันดังนั้น
จึงเป็นการสมควรยิ่งที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยควรจะได้ศึกษาประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา เพื่อ จะได้ตระหนักถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาที่มีความสำคัญต่อสังคมไทยมาอย่างยาวนาน
จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ ความเข้าใจ (K)
๑. นักเรียนสามารถอธิบายเรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทยได้
๒. นักเรียนสามารถวิเคราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทยจนนำไปสู่การประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
๑. นักเรียนมีทักษะกระบวนการปฏิบัติตนตามบทบาทที่ได้รับจากการเรียนรู้เรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย โดยบทบาทสมมติ
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
๑. นักเรียนให้ความร่วมมือในการปฏิบัติตนตามบทบาทที่ได้รับจากการเรียนรู้เรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย โดยบทบาทสมมติ ด้วยความเต็มใจ
ชิ้นงาน / ภาระงาน
๑. นักเรียนแต่ละกลุ่มวางแผนเเสดงบทบาทสมมติจากการเรียนรู้เรื่องความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย
๑.๑ ประเพณีงานศพ
๑.๒ ประเพณีงานบวช
๑.๓ ประเพณีงานเเต่ง
สาระการเรียนรู้
๑ ความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อสังคมไทย
๒. พระพุทธศาสนากับการพัฒนาตนเเละครอบครัว
คุณลักษณะอันพึงประสงค์
๒. ซื่อสัตย์สุจริต
๓. มีวินัย
๘. มีจิตสาธารณะ
สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
๑. มีความสามารถในการสื่อสาร
๒. มีความสามารถในการแก้ปัญหา
๓. ความสามารถในการคิดวิเคราะห์
กิจกรรมการเรียนรู้
ขั้นนำเข้าสู่เนื้อหา
๑. ครูทบทวนความรู้เดิมของนักเรียนและบอกจุดประสงค์การเรียนรู้ในชั่วโมงนี้
ขั้นสอน
๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๆ ออกเป็น ๓ กลุ่มพร้อมจับฉลากเลือกหัวข้อดังนี้
๒.๑ ประเพณีงานศพ
๒.๒ ประเพณีงานบวช
๒.๓ ประเพณีงานเเต่ง
๓. ครูเเจกอุปกรณ์เพื่อทำกิจกรรมบทบาทสมมติให้เเก่นักเรียนเเต่ละกลุ่มดังนี้
๓.๑ ใบความรู้เกี่ยวกับพิธีกรรมที่จับฉลากได้
๔. นักเรียนออกมาเเสดงบทบาทสมมติของกลุ่มตนเองหน้าชั้นเรียนตามเรื่องที่จับฉลากได้
๕. ครูเสริมความรู้ให้เเก่นักเรียนในประเด็นที่เห็นว่าเป็นประโยชน์เเละยังไม่ครบถ้วนสมบูรณ์
๖. ครูและนักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เรื่องการเผยเเผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศไทยในประเด็นดังต่อไปนี้
๖.๑ ถ้าพระพุทธศาสนาไม่มีการพัฒนาตนจะเกิดผลอย่างไรตามมา
แนวคำตอบ
๖.๑.๑ จะทำให้มนุษย์เกิดความลุ่มหลงไปในทางที่ผิด
๖.๑.๒ มนุษย์เกิดความเสื่อมศรัทธาในพระพุทธศาสนาของตน
๖.๒ ถ้าครอบครัวไม่มีหลักธรรมในการดำเนินชีวิตประจำวันจะเกิดผลเสียหรือไม่ เพราะเหตุใด
แนวคำตอบ
๖.๒.๑ เสียเพราะหลักธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจในการใช้ชีวิต การประมาณตน
๖.๒.๒ เสีย เพราะถ้าครอบครัวไม่มีหลักธรรมมายึดเหนี่ยวอาจทำให้มีปัญหาความสัมพันธ์ที่ไม่ดีและอาจเกิดการใช้ความรุนเเรงขึ้นได้
ขั้นสรุป
๗. ครูเเละนักเรียนร่วมกันสรุปความเกี่ยวกับพุทธศาสนากับการพัฒนาตนเเละครอบครัว เช่น การพัฒนาตนให้เป็นคนดี เป็นต้น
รูปภาพในการทำกิจกรรมบทบาทสมมุติ